Franczyza (ang. franchise) jest rodzajem relacji mińôdzy uczestnikami rynku, w kt√≥rym jedna ze stron (franczyzodawca) przenosi na innńÖ stronńô (franczyzobiorcńô) za opŇāatńÖ prawo do pewnego rodzaju dziaŇāalnoŇõci, wykorzystujńÖc opracowany model biznesowy. To zaawansowana forma licencjonowania , w kt√≥rej jedna ze stron (franczyzodawca) przyznaje drugiej stronie (franczyzobiorcy) prawo do nieodpŇāatnego dziaŇāania w jego imieniu, za pomocńÖ znak√≥w towarowych i/lub marki franczyzodawcy.
W sensie og√≥lnym, franczyza jest to rodzaj „najmu” znaku towarowego lub oznaczenia. Korzystanie z powyŇľszych regulowane jest z pomocńÖ umowy franchisingowej pomińôdzy franczyzodawcńÖ oraz franczyzobiorcńÖ. TreŇõńá umowy moŇľe byńá r√≥Ňľna, od prostej do bardzo zŇāoŇľonych, w tym okreŇõlajńÖcych drobne szczeg√≥Ňāy znaku towarowego. Zazwyczaj umowa reguluje iloŇõńá opŇāat za korzystanie z serii (moŇľe byńá ustalona, jednorazowa, przez pewien okres lub moŇľe to byńá procent sprzedaŇľy). Wymagania okreŇõlone w umowie mogńÖ byńá bardzo proste (na przykŇāad: franczyzobiorca ma prawo do korzystania z marki w okreŇõlonej branŇľy) i zŇāoŇľone (na przykŇāad: franczyzobiorca zobowińÖzuje sińô do korzystania z urzńÖdzenia w sklepie, w ŇõcisŇāej zgodnoŇõci z franczyzodawcńÖ w odniesieniu do rozmiaru i koloru p√≥Ňāek oraz umundurowania personelu).
Philip Kotler okreŇõla nastńôpujńÖce formy franchisingu:
‚ÄĘ Franczyzodawca otrzymuje naleŇľnoŇõci licencyjne za korzystanie z jego znaku towarowego;
‚ÄĘ Franczyzobiorca musi zapŇāacińá wstńôpnńÖ opŇāatńô za prawo do bycia czńôŇõcińÖ systemu;
‚ÄĘ Franczyzodawca udostńôpnia franczyzobiorcy model prowadzenia biznesu.
Zalety franchisingu – korzyŇõci dla franczyzodawcy
Franchising daje maŇāńÖ ale stabilnńÖ, gwarantowanńÖ sprzedaŇľ swoich produkt√≥w, poniewaŇľ franczyzobiorcy sńÖ zobowińÖzani do zakupu wedŇāug umowy okreŇõlonej partii, materiaŇā√≥w lub innych produkt√≥w ewentualnie usŇāug. JeŇľeli doch√≥d jest stabilny, moŇľna z powodzeniem planowańá na przyszŇāoŇõńá, a zatem szacowańá rozw√≥j nowych obszar√≥w.
Franczyzodawca nie jest obcińÖŇľona z trudnoŇõciami zwińÖzanymi z wieloma wydatkami, kt√≥re muszńÖ ponosińá zwykli przedsińôbiorcy – szkolenie i dob√≥r personelu, kontrola jakoŇõci, itp.¬†¬†Ponadto, rozw√≥j sieci franczyzowej to Ňõwietna reklama marki, kt√≥ra nie wymaga nakŇāad√≥w finansowych.
Zalety franchisingu – korzyŇõci dla franczyzobiorc√≥w
1. Korzystanie za sprawdzonego systemu biznesowego
OferujńÖc sw√≥j system biznesowy na rynku, franczyzodawca opracowańá wszystkie procesy biznesowe i udowodnińá skutecznoŇõńá ich dziaŇāania. Ponadto franczyzodawca dla skutecznego rozwoju franczyzy powinien byńá wizyt√≥wkńÖ firmy, na podstawie kt√≥rej firma jest klonowania. Dlatego poprzez zakup franczyzy, przedsińôbiorca nabywa sprawdzony i rozbudowany model biznesowy , kt√≥ry okazaŇā sińô skuteczny .
2. Wyb√≥r branŇľy
Potencjalni franczyzobiorcy majńÖ moŇľliwoŇõńá sprawdzenia dziaŇāalnoŇõci franczyzy do momentu inwestycji z wŇāasnych Ňõrodk√≥w. MoŇľna to zrobińá na podstawie publicznie dostńôpnych informacji – oferty franczyzodawcy.
3. Mniejsze ryzyko
Poprzez otwarcie partnerskiej firmy , z dobrze rozwinińôtym programem franczyzowym, franczyzobiorcy stajńÖ sińô czńôŇõcińÖ „rodziny”, kt√≥ra jest przeciwieŇĄstwem otwarcia niezaleŇľnej firmy, poniewaŇľ franczyzodawca nie zostawia partner√≥w sam na sam z wieloma wyzwaniami i zagroŇľeniami zwińÖzanymi z rozpoczńôciem dziaŇāalnoŇõci gospodarczej.
4. Minimalne koszty reklamy i marketingu
Ze wzglńôdu na fakt, Ňľe franczyzobiorca rozpoczyna pracńô w ramach sieci znanym poczńÖtkowym kosztem reklamy jest zapewnienie otwarcia punktu franchisingowego na planowanym obszarze dziaŇāania. rynku. Otrzymuje z sieci franczyzowej wsparcie w postaci reklamy, kt√≥ra ma na celu „promocjńô” w danym regionie.
5. Dostńôp do wiedzy franczyzodawcy
Franczyzodawca, zapewnia¬†¬†partnerom biznesowym system, kt√≥ry przekazuje nie tylko jako wypr√≥bowany mechanizm, ale r√≥wnieŇľ instrukcje dla jego efektywnego wykorzystania. Franczyzodawca szkoli swoich partner√≥w jak skutecznie budowańá biznes, biorńÖc pod uwagńô wszystkie jego cechy szczeg√≥lne.
6. Gwarantowany system dostawy
Franchising jest zazwyczaj dla firm jest priorytetem, a franczyzobiorcy majńÖ najlepsze warunki. Ponadto franczyzodawcy sńÖ zobowińÖzani do dostarczania najwyŇľszej jakoŇõci towary.
Wady franchisingu
‚ÄĘ Franczyzobiorca musi przestrzegańá zasad zestawu ograniczeŇĄ, nawet jeŇõli nie przynosi on maksymalnej wartoŇõńá dla firmy.
‚ÄĘ Franczyzobiorcy sńÖ czńôsto zmuszani do zakupu surowc√≥w i produkt√≥w od dostawc√≥w wyznaczonych przez franczyzodawcńô, kt√≥re mogńÖ ograniczańá ich dostńôp do wolnego rynku i zmuszajńÖ do zakupu surowc√≥w i produkt√≥w po zawyŇľonych cenach.
‚ÄĘ Franczyzobiorca podlegajńÖcy ŇõcisŇāym ograniczeniom moŇľe zbankrutowańá i cińÖŇľy na nim zakaz otwarcia konkurencyjnych organizacji na okreŇõlony czas lub na okreŇõlonym obszarze.
‚ÄĘ Franczyzobiorcy rzadko mogńÖ wpŇāywańá na scentralizowany marketing i reklamńô lecz mogńÖ byńá zmuszeni do pŇāacenia za scentralizowane kampanie marketingowe i reklamowe.
PomysŇā na biznes Strona z pomysŇāami na wŇāasny biznes