Redaktor ‚ÄĒ praca w domu

Praca redaktora to temat rzeka, kt√≥remu moŇľna by poŇõwińôcińá osobne studium ‚ÄĒ zwŇāaszcza jeŇõli ma sińô w tym juŇľ jakieŇõ doŇõwiadczenie. Istnieje wiele form redaktorskiej (i redakcyjnej) wsp√≥Ňāpracy z instytucjami zlecajńÖcymi ‚ÄĒ moŇľe byńá to nadz√≥r na pracami zespoŇāu, opracowanie koncepcji projektu, dbanie o sp√≥jnoŇõńá merytorycznńÖ oraz jńôzykowo-stylistycznńÖ, korekta na r√≥Ňľnych poziomach etc. PoczńÖtkujńÖcy redaktorzy powinni pamińôtańá przede wszystkim o kilku bardzo waŇľnych kwestiach.

Wsp√≥Ňāpraca redaktora z zespoŇāem i zleceniodawcńÖ

‚ÄěNajwaŇľniejsze jest to ‚ÄĒ stwierdza znajomy wykŇāadowca akademicki i freelancer wsp√≥ŇāpracujńÖcy od trzech lat, jako redaktor, z dwiema duŇľymi instytucjami kulturalnymi ‚ÄĒ aby dobrze uŇāoŇľyńá sobie relacje ze zleceniodawcńÖ. Pamińôtajmy, Ňľe jako ¬Ľwolni strzelcy¬ę jesteŇõmy ludŇļmi ¬Ľz zewnńÖtrz¬ę, przez co wielokrotnie zdarza sińô nam pracowańá z niekt√≥rymi osobami po raz pierwszy. Wiadomo, ile gŇā√≥w, tyle myŇõli (jak mawiali staroŇľytni Rzymianie), dlatego przygotujmy sińô, Ňľe nasze relacje ze wsp√≥Ňāpracownikami nie zawsze bńôdńÖ ukŇāadaŇāy sińô tak, jak tego byŇõmy sobie Ňľyczyli‚ÄĚ.

PodziaŇā kompetencji

Prawdziwym wyzwaniem redaktora jest narzucenie dyscypliny pozostaŇāym wsp√≥Ňāpracownikom (jeŇõli takowej w zespole brak). ‚ÄěNajŇāatwiej jest ‚ÄĒ dodaje znajomy redaktor ‚ÄĒ gdy sami dysponujemy pozyskanymi Ňõrodkami na realizacjńô projektu, sami budujemy jego koncepcjńô i rozdzielamy obowińÖzki na poszczeg√≥lnych wykonawc√≥w; kr√≥tko m√≥wińÖc: kiedy to my trzymamy w rńôku batutńô. TrudnoŇõci mogńÖ pojawińá sińô w√≥wczas, gdy to zewnńôtrzne instytucje zlecajńÖ nam konkretne zadania. UwaŇľam, Ňľe zasadńô brzytwy Ockhama z powodzeniem moŇľna by przenieŇõńá na interesujńÖce nas zagadnienie. Nie ma nic bardziej irytujńÖcego niŇľ zbńôdne mnoŇľenie funkcji i rozdzielanie obowińÖzk√≥w na zbyt duŇľńÖ liczbńô os√≥b. Wiadomo, kaŇľdy chciaŇāby odnaleŇļńá sińô na ¬ĽliŇõcie pŇāac¬ę, jednak z pewnoŇõcińÖ nie uŇāatwia to Ňľycia redaktorowi‚ÄĚ.
Autorytet i charyzma ‚ÄĒ to zatem dwie waŇľne cechy, kt√≥rymi powinien charakteryzowańá sińô redaktor pracujńÖcy przy duŇľym projekcie. Wcale nierzadko zdarza sińô bowiem, Ňľe ‚Äěna wŇāasnym podw√≥rku‚ÄĚ panuje zupeŇāna samowolka, poczńÖwszy od pomysŇāodawc√≥w i koordynator√≥w, przez autor√≥w, tŇāumaczy, redaktora jńôzykowo-stylistycznego, korektora, aŇľ do grafik√≥w… Opanowańá ten chaos i uderzyńá pińôŇõcińÖ w st√≥Ňā wtedy, gdy zaleŇľy od tego powodzenie inicjatywy ‚ÄĒ to szczeg√≥lne wyzwanie dla redaktora, kt√≥ry np. z r√≥Ňľnych powod√≥w wŇāńÖcza sińô w realizacjńô projektu na stosunkowo p√≥Ňļnym etapie.

Wytyczne a rzeczywistoŇõńá

Wydawnictwa dysponujńÖ wŇāasnymi zasadami opracowania i publikowania materiaŇā√≥w, dlatego koniecznym warunkiem jest ich poznanie oraz krytyczny przeglńÖd. Nie zawsze bowiem wytyczne odpowiadajńÖ normom og√≥lnopolskim (czy szerzej: europejskim lub nawet og√≥lnoŇõwiatowym), na przykŇāad w zakresie spis√≥w pomocniczych, zasad tranliteracji i transkrypcji czy wsp√≥Ňāpracy z recenzentami. Ponadto w kaŇľdym projekcie pojawiajńÖ sińô kwestie trudne do jednoznacznego rozstrzygnińôcia. Nawet jeŇõli sńÖ to elementy pozornie bŇāahe, ‚Äěkosmetyczne‚ÄĚ, to jednak stajńÖ sińô widoczne juŇľ na pierwszy rzut oka dla kogoŇõ, kto ma doŇõwiadczenie jako redaktor. Kr√≥tko m√≥wińÖc: jeŇõli coŇõ stwarza uzasadnionńÖ wńÖtpliwoŇõńá, naleŇľy to jasno przedstawińá i starańá sińô przekonańá zleceniodawcńô do wŇāasnego stanowiska ‚ÄĒ zwŇāaszcza Ňľe za ewentualne bŇāńôdy i niekonsekwencje odpowiedzialnoŇõńá ponosi na pierwszym miejscu wŇāaŇõnie redaktor.

TerminowoŇõńá

Bardzo czńôsto wyzwaniem jest czas. Nawet jeŇõli na realizacjńô projektu przeznacza sińô kilka miesińôcy, rok lub nawet kilka lat i opracuje sińô szczeg√≥Ňāowy harmonogram zadaŇĄ wraz z wytycznymi, moŇľna byńá niemal pewnym, Ňľe w kt√≥rymŇõ miejscu coŇõ sińô ‚Äěwysypie‚ÄĚ oraz caŇākowicie pewnym, Ňľe czńôŇõńá wykonawc√≥w przekaŇľe efekty swoich prac w ostatniej chwili bńÖdŇļ po upŇāywie wyznaczonego terminu. WaŇľne jest, aby redaktor przewidziaŇā takie sytuacje i umiaŇā sobie z nimi poradzińá, kiedy rzeczywiŇõcie nastńÖpińÖ. Najwińôksze ryzyko ich pojawienia ma miejsce na finalnym etapie realizacji projektu, gdy naleŇľy skoordynowańá pracńô caŇāego zespoŇāu w taki spos√≥b, aby nanieŇõńá niezbńôdne poprawki i zdńÖŇľyńá na czas.

Sprawy finansowe

Do niewńÖtpliwych zalet pracy redaktora naleŇľńÖ zarobki. Nie ma tu oczywiŇõcie odg√≥rnie narzuconych stawek wynagrodzenia. Wszystko jest sprawńÖ zakresu zleconych obowińÖzk√≥w, szczeg√≥ŇāowoŇõci projektu, jego przeznaczenia, czasu realizacji oraz wielu pomniejszych czynnik√≥w. IstniejńÖ za to ‚Äězwyczajowe‚ÄĚ stawki za wykonanie poszczeg√≥lnych usŇāug, mieszczńÖce sińô w konkretnym przedziale (np. ‚Äěproofreading‚ÄĚ jednej strony przeliczeniowej to zarobek rzńôdu 10 do nawet 30 zŇā). Chońá na rynku istnieje olbrzymia konkurencja i poczńÖtkujńÖcym redaktorom trudno znaleŇļńá wŇāasne miejsce, to jednak pocieszeniem jest, Ňľe rzetelnoŇõńá i terminowoŇõńá sńÖ w cenie, podczas gdy brak kompetencji bardzo szybko wychodzi na jaw ‚ÄĒ rozumiejńÖ to zar√≥wno osoby zawodowo zajmujńÖce sińô redakcjńÖ, jak i instytucje, dla kt√≥rych osoby te pracujńÖ. Zleceniodawca zadowolony z usŇāug ‚Äěwolnego strzelca‚ÄĚ niemal na pewno zwr√≥ci sińô do niego w przyszŇāoŇõci i byńá moŇľe poleci je innym.
Trzeba jednak pamińôtańá, Ňľe praca redaktora wymaga niekiedy posiadania specjalistycznego oprogramowania ‚ÄĒ zwŇāaszcza jeŇõli ŇāńÖczy sińô z obowińÖzkami grafika. Licencje sńÖ drogie, dlatego jeŇõli freelancer nie pozyska zewnńôtrznych Ňõrodk√≥w na ich zakup, np. przy zakŇāadaniu dziaŇāalnoŇõci gospodarczej, moŇľe to byńá niemaŇāa trudnoŇõńá. NajczńôŇõciej jednak moŇľna korzystańá z darmowych program√≥w, co zarazem sprawia, Ňľe problem drogich licencji znika.

Niniejszy tekst jest jedynie og√≥lnńÖ, wybi√≥rczńÖ charakterystykńÖ pracy redaktora w domu. JeŇõli chcielibyŇõcie dowiedzieńá sińô czegoŇõ wińôcej ‚ÄĒ napiszcie o tym w komentarzach. W naszym zespole pracujńÖ osoby specjalizujńÖce sińô w r√≥Ňľnych dziedzinach, kt√≥rzy z pewnoŇõcińÖ chńôtnie odpowiedzńÖ na Wasze proŇõby i pytania.